Πόσο αξιόπιστα είναι τα Απόκρυφα Ευαγγέλια;

Πόσο αξιόπιστα είναι τα  Απόκρυφα Ευαγγέλια;

Μία σειρά αποκαλυπτικών άρθρων τα οποία απορρίπτουν κάθε ισχυρισμό καλοπροαίρετων συγγραφέων-κριτικών, που μιλούν για αντιφάσεις που υπάρχουν μέσα στην Καινή Διαθήκη ή επιχειρηματολογούν με βάση τα Απόκρυφα Ευαγγέλια!..

Επειδή στο παρελθόν γίναμε αψευδείς μάρτυρες πολλών επιθέσεων εις βάρος της Αγίας Γραφής (Παλαιάς και Καινής Διαθήκης) από ορισμένους συγγραφείς-κριτικούς, οι οποίοι γιαμας έχουν καλοπροαίρετο χαρακτήρα, θα δίνουμε εφ’ εξής τις απαντήσεις μας μέσα από άρθρα δικά μας ή άλλων αρθρογράφων, που με επιστημονικό τρόπο αντικρούουν τις απόψεις που έχουν διατυπώσει ορισμένοι περί αντιφάσεων μέσα στη Καινή Διαθήκη.
Φιλοσοφία αυτής της σειράς των άρθρων δεν είναι ο καυτηριασμός ή η στηλίτευση των όποιων συγγραφέων ασκούν δριμύτατη κριτική στα κείμενα της Αγίας Γραφής, αλλά η σωστή αντιπαράθεση και η επιστημονική, χωρίς θρησκευτικές παρωπίδες, επιχειρηματολογία. Αυτός και ο λόγος που μερικές φορές (όπως στο σημερινό μας άρθρο), αποφεύγουμε να μνημονεύσουμε το όνομα ή το βιβλίο των συγγραφέων-κριτικών, για να μη φανεί ότι υπάρχει προσωπική αντιπαράθεση, αλλά πραγματική αναζήτηση της αλήθειας.

ΠΕΡΙ ΑΠΟΚΡΥΦΩΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΩΝ

Είναι γνωστό – όπως γράφει ο Δρ φιλοσοφίας Γερ. Ζερβόπουλος, σε ένα άρθρο του- από τα κείμενα των Ευαγγελίων, πως ο Κύριος Ιησούς άφησε την ιδιωτική Του ζωή και μπήκε επίσημα στη δημόσια δράση Του αμέσως ύστερα από τη βάπτισή Του. Ήταν τότε ηλικίας 30 χρόνων. Από το χρονικό αυτό σημείο και κατόπι, τα της ζωής και των έργων του Ιησού τα γνωρίζουμε από τους τέσσερις ευαγγελιστές — Ματθαίο, Μάρκο, Λουκά και Ιωάννη.
Όμως, πού βρισκόταν ο Ιησούς και τι έκανε μέχρις ότου φτάσει στην ηλικία των 30 χρόνων; Να, μια ενδιαφέρουσα απορία που έχει ανέκαθεν απασχολήσει φίλους και εχθρούς της Χριστιανικής αλήθειας. Πως μεγάλωσε ο Ιησούς και τι έκανε στα παιδικά Του χρόνια, μέχρι την ημέρα που παρουσιάστηκε δωδεκάχρονος στο Ναό της Ιερουσαλήμ; (Λουκ. 2/41 - 52). Επίσης, πού βρισκόταν στο στάδιο της μετέπειτα εφηβικής και αντρικής ηλικίας Του, μέχρι την ημέρα που βαφτίστηκε από τον Βαφτιστή Ιωάννη;
Εδώ, θα μιλήσουμε για τα παιδικά χρόνια του Ιησού.
Για να μας λύσει την απορία γύρω από τη ζωή του παιδιού-Ιησού, ένας ο «ριζοσπαστικός» κριτικός σε βιβλίο του μάς στέλνει στα «Απόκρυφα Ευαγγέλια» και ειδικότερα στα απόκρυφα «ρητά» κάποιου «Θωμά, Ισραηλίτου, φιλοσόφου». Θα ελέγξουμε αυτή την πηγή, αφού πρώτα πούμε δυο λόγια για τα «απόκρυφα ευαγγέλια».

Η ονομασία «απόκρυφα» έχει δοθεί σε μια συλλογή από θρησκευτικά γραφτά που άρχισαν να κυκλοφορούν από τον δεύτερο αιώνα μ.Χ. Ο εκκλησιαστικός Πατέρας Ιερώνυμος (4ος αι.), ήταν ο πρώτος που έδωσε στα γραφτά εκείνα το χαρακτηρισμό «απόκρυφα», για να τα ξεχωρίσει από τα γνήσια (κανονικά) βιβλία της Καινής Διαθήκης. Στην αρχή, δόθηκε στα βιβλία αυτά η ονομασία «απόκρυφα», επειδή ήσαν αναγνώσματα ιερά και μυστικά, που προορίζονταν αποκλειστικά για όσους ανήκαν στον εσωτερικό κύκλο της πίστης. Όμως, αργότερα, ο όρος πήρε άλλη έννοια. Έτσι, στη γλώσσα του Ιερώνυμου ο χαρακτηρισμός «απόκρυφο», σημαίνει «νόθο», «ψεύτικο», «απορριπτέο». Με τον χαρακτηρισμό αυτόν, υπάρχουν «απόκρυφα» Ευαγγελία, Πράξεις, Επιστολές, Αποκαλύψεις, καθώς και άλλα ποικίλα θρησκευτικά κείμενα.
Μπορούμε, σε γενικές γραμμές, να πούμε ότι αυτοί που έγραψαν τα «απόκρυφα ευαγγέλια» απόβλεπαν σε δύο κύριους σκοπούς: Πρώτο, να ικανοποιήσουν την περιέργεια των τότε Χριστιανών, ιδιαίτερα των απλοϊκών Χριστιανών, συμπληρώνοντας ορισμένα ιστορικά κενά που αφήνουν οι γνήσιες ευαγγελικές αφηγήσεις. Ο δεύτερος σκοπός των απόκρυφων ήταν, είτε να παρουσιάσουν κάποιες αιρετικές κακοδοξίες (καθώς λ.χ. το ευαγγέλιο των Εβιωνιτών κ.λ π.), είτε για να δώσουν στη χριστιανική διδασκαλία, ερμηνείες διαφορετικές από τις τότε γνωστές, που είχαν παραδώσει στη χριστιανική κοινότητα οι απόστολοι.
Περιττό να πούμε ότι τα γραφτά αυτά απέτυχαν ολοκληρωτικά και στους δύο παραπάνω σκοπούς τους, δηλαδή απέτυχαν και σαν θρησκευτικά βιβλία και σαν ιστορικές πηγές. Να, τι γράφει ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Καίμπριτς Μ. R. James, ειδικός μελετητής των απόκρυφων:

«Οι συγγραφείς των απόκρυφων δε μιλούν στον τόνο του Παύλου ή του Ιωάννη ή με την ήρεμη απλότητα των τριών πρώτων ευαγγελίων. Όταν οι άγνωστοι αυτοί συγγραφείς κάνουν την απόπειρα να μιμηθούν τους αποστόλους γίνονται θεατρικοί και άνοστοι. Αν τα κείμενα αυτά, σαν ιστορικές πηγές αποτυγχάνουν, όμως από άλλης πλευράς μάς μεταφέρουν τις φαντασίες, τις ελπίδες και τους φόβους των ανθρώπων που τα έγραψαν... Σαν λαϊκές αφηγήσεις και σαν μυθιστόρημα έχουν αξία, επειδή μαρτυρούν την επιρροή που άσκησαν πάνω στο πνεύμα και στην τέχνη του μεσαίωνα»*

Στην πλούσια συλλογή αυτών των απόκρυφων ανήκει και το «Ευαγγέλιο του Θωμά». Φέρει την ειδική επιγραφή «Θωμά Ισραηλίτου Φιλοσόφου, Ρητά εις τα παιδικά του Κυρίου». Το γραφτό αυτό ένας συγγραφέας-κριτικός, καθώς αναφέραμε, επικαλείται σα βιογραφική πηγή του Ιησού.
Ποιος ήταν αυτός ο Θωμάς, ο Ισραηλίτης, ο Φιλόσοφος; Κατά τον Μ. Ρ. Τζέημς, τα χαρακτηριστικά ονόματα που συνοδεύουν το όνομά του, μας μεταφέρουν την ιδέα κάποιου σοφού της Ανατολής, που θέλησε να συνδυάσει ιστορίες παρμένες από την παιδική ηλικία του Κρίσνα και του Βούδα, με κάπως ανάλογες αλλά φανταστικές ιστορίες της παιδικής ηλικίας του Ιησού. Σκοπός του ήταν να δημιουργήσει την εντύπωση ότι ο Ιησούς είχε δεσμούς με τη σοφία της Ανατολής.

Υπάρχουν και σήμερα «κριτικοί» που βάζουν «τα καλά και τα σάπια στο ίδιο καλάθι» και ισχυρίζονται πως όλ' αυτά τα απόκρυφα ευαγγέλια είναι το ίδιο ενδιαφέροντα κι αξιοπρόσεκτα, καθώς και τα άλλα, τα γνήσια. Λένε πως μονάχα τυχαίες περιστάσεις ή προσωπικές προτιμήσεις άφησαν έξω από τη συλλογή των Βιβλίων της Καινής Διαθήκης τα απόκρυφα κείμενα.
Η πιο πειστική απάντηση σ' αυτές τις επιπόλαιες γνώμες είναι να παρουσιάσουμε δύο αποσπάσματα σχετικά με το θέμα μας και ν' αφήσουμε αυτά τα ίδια να μας πουν τις ιστορίες τους. Μόνον έτσι θα φανεί καθαρά ότι τα απόκρυφα κείμενα δεν ξεχωρίστηκαν από τα γνήσια από τυχαίες περιστάσεις, ούτε από προσωπικές προτιμήσεις, αλλ' ότι αυτά τα ίδια έχουν ξεχωριστεί με τις πολύλογες ανοησίες που διηγούνται. Να, λ.χ., τι αφηγείται η πηγή που αναφέρει ένας συγγραφέας-κριτικός:
Θωμά Ισραηλίτου, Φιλοσόφου. Ρητά εις τα παιδικά του Κυρίου.

«II. Ενώ το παιδί-Ιησούς έπαιζε στο ποτάμι, όταν είχε φτάσει την ηλικία των πέντε χρόνων, μάζευε τα νερά σε λάκκους και με μόνη τη διαταγή του λόγου του τα νερά καθαρίζονταν αμέσως. Ένα Σάββατο έπλασε με πηλό 12 σπουργίτια. Κι άλλα παιδιά ήσαν εκεί κι έπαιζαν μαζί του. Κάποιος Ιουδαίος, που είδε τον Ιησού να παίζει την ημέρα του Σαββάτου, έτρεξε και το κατάγγειλε στον πατέρα του Ιησού. "Το παιδί σου είναι στο ποτάμι και καταπατεί το Σάββατο, φτιάχνοντας πουλιά από πηλό". Τότε ο Ιωσήφ πήγε επί τόπου και σαν είδε εκεί το παιδί-Ιησού, του είπε: "Γιατί κάνεις αυτά την ημέρα του Σαββάτου;" Τότε ο Ιησούς χτύπησε ένα παλαμάκι διατάζοντας τα σπουργίτια: "Φύγετε". Τα σπουργίτια πέταξαν κελαηδώντας. Όλοι οι Ιουδαίοι θαύμασαν κι έφυγαν και είπαν στους άρχοντές τους τα έργα που κάνει ο Ιησούς».

Αυτού του είδους τα «ευχάριστα», ας τα πούμε, θαύματα δεν ήσαν τα μόνα που έκανε το παιδί-Ιησούς. Ο συγγραφέας του απόκρυφου αυτού κειμένου, παρουσιάζει τον Ιησού σαν τον υπεύθυνο και άλλων θαυμάτων, που ο παραπάνω συγγραφέας-κριτικός τα χαρακτηρίζει σαν «κακά θαύματα» αν όχι «εγκληματικά». Να ένα τέτοιο «θαύμα»•.

«III. Στο μέρος εκείνο ήταν μαζί με τον Ιωσήφ και ο γιος του Άννα του γραμματέα. Αυτός λοιπόν πήρε ένα κλαρί από ιτιά και σκόρπισε μ' αυτό τα νερά που μάζευε ο Ιησούς. Μόλις τον είδε ο Ιησούς αγανάκτησε και του είπε: Άδικε, ασεβή και ανόητε, τι κακό σού έκαναν οι λάκκοι και το νερό; Να ξεραθείς σα δέντρο και να μη φέρεις φύλλα, ούτε ρίζα ούτε καρπό. Έτσι, το παιδί ξεράθηκε αυτοστιγμεί και τότε ο Ιησούς έφυγε και ήρθε στο σπίτι του Ιωσήφ. ΟΙ γονείς του παιδιού, που είχε ξεραθεί, θρηνούσαν τα νιάτα του και κατηγορούσαν το παιδί-Ιησού στον Ιωσήφ γιατί είχε ένα τέτοιο παιδί που έκανε αυτά τα πράγματα».

Τούτη την αλλόκοτη πράξη, που περιγράφει το απόκρυφο κείμενο του Θωμά του Ισραηλίτη, ο εν λόγω συγγραφέας-κριτικός τη χαρακτηρίζει σαν ένα «εγκληματικό θαύμα» και τη συσχετίζει με την κατάρα που αργότερα ο Κύριος Ιησούς έδωσε στη συκιά και ξεράθηκε, όπως αναφέρεται στην Καινή Διαθήκη, (Ματθ. 21/19). Κατακρίνει, λοιπόν, ο παραπάνω συγγραφέας-κριτικός, την ηθική του Ιησού επειδή, καθώς μας εξηγεί, «οι κακές πράξεις δεν ορίζονται σαν τέτοιες μόνον όταν είναι άμεσα βλαβερές για τους ανθρώπους. Ορίζονται και όταν είναι έμμεσα (η καταστροφή του δέντρου που προσφέρει τον καρπό του σ' αυτούς) ορίζεται και γι' αυτή καθαυτή την καταστροφή ενός ζωντανού οργανισμού όπως είναι το δέντρο».

ΤΙ ΛΕΝΕ ΚΙ ΑΛΛΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ

Ας προσέξουμε –λέει ο Γερ. Ζερβόπουλος- την ηθική λεπτότητα κι ευαισθησία που διακρίνει στο σημείο τούτο τον εν λόγω συγγραφέα-κριτικό. Στιγματίζει την ηθική του Ιησού, επειδή ο Ιησούς καταράστηκε ένα «ζωντανό οργανισμό» (ένα δέντρο)! Πως δε μας λέει ότι θα έπρεπε ο Ιησούς να υποχρεώσει τους μαθητές Του ν' αλλάξουν το επάγγελμα του ψαρά ώστε να μη σκοτώνουν πια ψάρια, διαπράττοντας έτσι μαζικά εγκλήματα!
Εν πάση περιπτώσει, ας ακούσουμε τι εξηγεί, σχετικά με την αξία των απόκρυφων κειμένων ο Μ. Ίσλιν (Μ. Enslin), του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ:

«Τα γνωστά με το όνομα «Απόκρυφα ευαγγέλια», μεταξύ των οποίων είναι και το ευαγγέλιο του Θωμά, καθώς και τα άλλα ποικίλα ευαγγέλια που ασχολούνται με την παιδική ηλικία του Ιησού, όλα τους δείχνουν καθαρά την τέλεια έλλειψη από ιστορικές πληροφορίες και γι' αυτό καταλήγουν σ' αυτές τις αποκρουστικές και χοντροειδείς ιστορίες. Διαλέγουν ένα «παιδί-θαύμα», το προικίζουν με απεριόριστες μαγικές δυνάμεις, ενώ συνάμα το παρουσιάζουν στερημένο από κάθε συναίσθηση ηθικής. (Σχετικά με τα παιδικά χρόνια του Ιησού) το περισσότερο και το καλύτερο που έχει να ειπωθεί είναι αυτό που γράφει ο ευαγγελιστής Λουκάς σ' ένα μεγαλόπρεπο ύφος: "το δε παιδίον ηύξανεν και εκραταιούτο πληρούμενον σοφία, και χάρις Θεού ην επ' αυτό" (2/40)».*
(Το ρήμα «ηύξανεν» μας μιλεί για τη φυσική ανάπτυξη του παιδιού-Ιησού, ενώ η φράση «εκραταιούτο πληρούμενον σοφίας», αναφέρεται στην πνευματική, διανοητική και θρησκευτική του εξέλιξη).

Συγκρίνοντας την παραπάνω περιγραφή του Λουκά με αυτή που βρίσκουμε στα απόκρυφα κείμενα, διακρίνουμε αμέσως πόσο αυθεντική και γνήσια ήταν η παράδοση από την οποία ο ευαγγελιστής πήρε τις πληροφορίες του.
Όταν έφτασε στην ηλικία των δώδεκα χρόνων, ο νεαρός Ιησούς έπρεπε σαν Ιουδαίος που ήταν, ν' αναλάβει την ευθύνη της τήρησης του Μωσαϊκού Νόμου. Και καθώς ο ευαγγελιστής Λουκάς μας πληροφορεί, πράγματι ο Ιησούς επισκέφθηκε τα Ιεροσόλυμα, με τη συνοδεία των γονέων του για να γίνει «γιος του Νόμου». Αφού κάτω από την καθοδήγηση των γονέων του εκπλήρωσε αυτή την ηθική υποχρέωση, κατόπιν «κατέβη μετ' αυτών και ήλθε εις Ναζαρέτ και ην υποτασσόμενος αυτοίς» (Λουκ. 2/51).

Ποιο είναι, λοιπόν, το συμπέρασμα:

Ο παραπάνω συγγραφέας-κριτικός, στο βιβλίο του, βαθειά επηρεασμένος από τις μαρξιστικές πεποιθήσεις του, προσπαθεί να μας πει ότι ο Ιησούς Χριστός είναι ένα μυθικό πρόσωπο και τα όσα γράφουν τα ευαγγελικά κείμενα (γνήσια και νόθα) είναι ανθρώπινες φαντασίες, γεμάτες αντιφάσεις.
Σβήνει, με μια μονοκοντυλιά, ολόκληρη τη χριστιανική αποκάλυψη και μας εξηγεί, με τον τρόπο της δικής του ιστορικής κριτικής, ότι η χριστιανική ιστορία και τα πρόσωπα της δεν είναι παρά καρποί οικονομικής ανισότητας και ταξικών αγώνων.
Το είπαμε και σε άλλη περίπτωση: Αν για 2000 χρόνια ο Χριστός είναι για τους χριστιανούς το κέντρο της αποκάλυψης του Θεού στην ιστορία, αυτό οφείλεται στο ότι πάντοτε πίστευαν ότι ο Ιησούς Χριστός υπήρξε σαν πρόσωπο, και ότι δίδαξε και πέθανε κι αναστήθηκε, όλ' αυτά γεγονότα που εξιστορούνται στα ιστορικά κείμενα της Καινής Διαθήκης. Αν η ανθρωπότητα γελάστηκε σ' αυτό, αν δηλαδή ο Ιησούς ήταν μύθος και τα ευαγγελικά κείμενα λένε παραμύθια, τότε μπορούμε να πούμε ότι ολόκληρος ο χριστιανικός πολιτισμός είκοσι αιώνων βρίσκεται στηριγμένος πάνω σε μια αυταπάτη και ότι η χριστιανική ιστορία είναι δημιούργημα μιας ψευδαίσθησης. Πράγμα που μονάχα ένας οπαδός της λεγόμενης «αρνητικής κριτικής», σαν τον παραπάνω συγγραφέα-κριτικό, έχει το σθένος να ισχυριστεί.»

*M.R. JAMES: «The Apocryphal New Testemeni», Preface.

*«Christian Beginnings», σελ. 220
(Πηγή: Περιοδικό «Επιστήμη και Πίστη» - 1/1981)

 http://www.sakketosaggelos.gr/