Σύμπαν και άνθρωπος

Όλα στο σύμπαν αφορούν τη μεταμόρφωση.Η ζωή μας μοιάζει με τις σκέψεις που τη διαμορφώνουν.

Μάρκος Αυρήλιος

Πέμπτη 18 Οκτωβρίου 2012

Αφιέρωμα Μετενσάρκωση: 9ο (τελευταίο) μέρος

Μετενσάρκωση και το πρόβλημα του κακού

Δημοσίευση: 1 Οκτ.
Ακόμα κι αν επιμένει η διαφωνία σχετικά με το εάν όντως ισχύει η αύξηση της ποσότητας του κακού ως αποτέλεσμα του κάρμα και της μετενσάρκωσης, τουλάχιστον η διατήρηση του κακού είναι μάλλον εμφανής στην ανθρώπινη ιστορία. Αυτό είναι το αποτέλεσμα της ανάλυσης των συνδέσμων που ενώνουν τους ανθρώπους και το κάρμα τους από μια παγκόσμια οπτική. Δύο σημεία είναι σημαντικά εδώ.
Πρώτον, το ότι εμπλέκεται ένα ηθικό ζήτημα στην υπόθεση. Καθώς το να υποφέρει κανείς είναι το αποτέλεσμα κακών πράξεων που έκανε σε προηγούμενες ζωές, η συνεπής αντίδραση στη φιλοσοφία του κάρμα θα μπορούσε να οδηγήσει σε έλλειψη συμπόνιας για ανθρώπους που πονάνε. Θα μπορούσε δηλαδή να σκεφτεί κανείς ότι το άτομο που υποφέρει το αξίζει να τιμωρηθεί έτσι για ότι είχε κάνει σε προηγούμενες ζωές.
Δεύτερον, το άτομο που είναι το εργαλείο της τιμωρίας του κάρμα αξίζει πιο κακό κάρμα κι έτσι θα πρέπει να τιμωρηθεί με τη σειρά του, σε κάποια επόμενη ζωή. Στη συνέχεια, το επόμενο άτομο που θα δράσει ως εργαλείο του κάρμα θα πρέπει να τιμωρηθεί κι εκείνο με τη σειρά του και πάει λέγοντας. Μια πιθανή έκβαση αυτού του ατέλειωτου κύκλου θα ήταν ότι κάποιος που δρα ως εργαλείο του κάρμα στη ζωή κάποιου άλλου να το κάνει με έναν εντελώς διαχωρισμένο και αμερόληπτο τρόπο, χωρίς ενδιαφέρον για το όποιο αποτέλεσμα, όπως τουλάχιστον αναφέρει ο Κρίσνα σε σχετικό χωρίο της Bhagavad Gita (2,47 και 3,19). Σε τέτοιες περιπτώσεις θεωρείται ότι δε συσσωρεύεται νέο κάρμα. Ωστόσο, μια τέτοια λύση θα περιοριζόταν στους ελάχιστους αμερόληπτους ανθρώπους που ακολουθούν τον κανόνα αυτό και δε θα είχε αποτέλεσμα στη μεγαλύτερη κλίμακα της ανθρώπινης κοινωνίας. Οι περισσότεροι άνθρωποι απέχουν πολύ από το να θεωρήσουν τους εαυτούς τους αμερόληπτους εκτελεστές του κάρμα στη ζωή του διπλανού τους.
Ας εξετάσουμε πώς αυτά τα δύο προαναφερθέντα σημεία εφαρμόζονται στην περίπτωση των εκατομμυρίων Εβραίων που σκοτώθηκαν σε θαλάμους αερίων από τους Ναζί κατά τη διάρκεια του 2ου Παγκόσμιου Πολέμου. Πρώτον, θα φαινόταν άσκοπο να υπάρχει κάποιο αίσθημα συμπόνιας απέναντί τους, επειδή υποτίθεται ότι το άξιζαν να σκοτωθούν έτσι, ως αποτέλεσμα υποτιθέμενων εγκλημάτων που είχαν κάνει σε προηγούμενες ζωές. Κάποιος θα μπορούσε να συμπεράνει μετά από όλα αυτά, ότι οι Ναζί έδρασαν σωστά απέναντι στους Εβραίους. Οι επιταγές του κάρμα εκπληρώθηκαν. Ακολουθώντας αυτή τη λογική, οποιοδήποτε έγκλημα που μπορεί να σκεφτεί κανείς, του παρελθόντος ή του παρόντος, θα μπορούσε να δικαιολογηθεί, κάτι που ανοίγει μια τρομακτική οπτική του παρελθόντος και μέλλοντος της ανθρωπότητας, με επεκτάσεις που δεν είναι εύκολο να συλλάβει κανείς.
Δεύτερον, η θανάτωση εκατομμυρίων Εβραίων απαιτεί να σκοτωθούν οι εκτελεστές τους με ανάλογο τρόπο με τη σειρά τους, σε επόμενες ζωές. Αλλά αυτό υποδηλώνει ότι οι εκτελεστές των μετενσαρκωμένων Ναζί θα σκοτωθούν κι εκείνοι παρομοίως και πάει λέγοντας. Ο κύκλος δεν τελειώνει ποτέ. Η ίδια λογική μπορεί να εφαρμοστεί πίσω στο χρόνο, κάτι που θα απαιτούσε να βρεθούν σε κάθε γενιά τα εκατομμύρια άτομα που εκτελέστηκαν καθώς και οι εκτελεστές τους. Μια ένσταση στο σενάριο αυτό θα μπορούσε να είναι ότι οι εκτελεστές θα μπορούσαν να τιμωρηθούν (σκοτωθούν) με τη σειρά τους με έναν απρόσωπο τρόπο, χωρίς να εμπλέκονται άλλοι άνθρωποι στο κάρμα. Φυσικές καταστροφές όπως οι σεισμοί θα μπορούσαν να αποτελέσουν εργαλείο του κάρμα. Αυτή η εκδοχή μοιάζει αποδεκτή αλλά θα έλυνε μόνο ένα μικρό κομμάτι του προβλήματος. Συνεπώς, εάν η μετενσάρκωση ήταν μια λογική έννοια, θα συνεπαγόταν ότι δεν έχει ούτε αρχή ούτε τέλος. Αυτό δε μπορεί να αποτελεί λύση για τη δικαιοσύνη, αλλά μόνο ένα είδος αιώνια συνεχιζόμενου δράματος.
Μια περαιτέρω ανάλυση της καρμικής δικαιοσύνης αποδεικνύει ότι υπονομεύει τη βασική αρχή της ινδουιστικής ηθικής, αυτή του μη φόνου (ahimsa). Σύμφωνα με την αρχή αυτή, δε θα έπρεπε να συμμετέχουμε στον φόνο ενός ζωντανού όντος, αλλιώς θα μετενσαρκωθούμε ώστε να υποστούμε τις συνέπειες (αυτή είναι και η βάση της θρησκευτικής χορτοφαγίας). Για παράδειγμα, ο χασάπης που σφάζει έναν χοίρο θα πρέπει να μετενσαρκωθεί ως χοίρος για να σφαχτεί με τη σειρά του. Σύμφωνα με το κάρμα του (αλλά σε ασυμφωνία με την ahimsa), ο χοίρος έπρεπε να σφαχτεί, γιατί πιθανόν ήταν η μετενσάρκωση ενός άλλου χασάπη, που έπρεπε να τιμωρηθεί με τον τρόπο αυτό.
Ο μόνος τρόπος που το κάρμα και η ahimsa θα μπορούσαν να εναρμονιστούν θα ήταν όταν ο χασάπης εμφανιζόταν εντελώς ψυχολογικά αποσυνδεδεμένος από την πράξη του. Αλλά ο χασάπης έχει ένα απευθείας ενδιαφέρον να σκοτώσει το ζώο, καθώς θα αποτελέσει την τροφή του ή τον τρόπο με τον οποίο θα κερδίσει το μεροκάματό του. Καθώς λοιπόν το κάρμα θα πρέπει να ενεργοποιηθεί σε μια τέτοια περίπτωση, η παράβαση της αρχής της μη βίας γίνεται αναγκαιότητα για εκπλήρωση της καρμικής δικαιοσύνης. Ο χασάπης είναι την ίδια στιγμή το εργαλείο για την εκπλήρωση του καρμικού χρέους κάποιου ατόμου και συνάμα γεννάει ο ίδιος νέο κάρμα για τον εαυτό του. Με περίεργο τρόπο, η εκπλήρωση του καρμικού χρέους απαιτεί την τιμωρία αυτών που το εκπληρώνουν. Με άλλα λόγια, το κάρμα δρα με τρόπο τέτοιο ώστε καταδικάζει αυτούς που είναι φορείς της δικαιοσύνης του.
Από τα παραπάνω προκύπτει συνεπώς, ότι η έννοια της μετενσάρκωσης έρχεται σε αντίθεση με την κοινωνική δικαιοσύνη. Παραμερίζοντας την εμφανή αίσθηση ανακούφισης που παρέχει στην τωρινή ζωή με την υπόσχεση περαιτέρω ζωών στις οποίες μπορεί να επιτευχθεί η τελειότητα, η πίστη στη μετενσάρκωση δε μπορεί να επιφέρει κάποιο ευεργετικό αποτέλεσμα, αλλά μονάχα εγκαρτέρηση και απόγνωση στη θέαση του μέλλοντος.

Υποσημείωση της μεταφράστριας και της αρχισυνταξίας του ESOTERICA:

Το παρόν άρθρο που παρουσιάστηκε σε 9 συνέχειες αποτελεί μετάφραση τμήματος ενός αγγλόφωνου άρθρου με συγγραφέα τον Ernest Valea, του οποίου οι διδακτορικές σπουδές αναφέρονται στη συγκριτική θεολογία. Περιλαμβάνει απόψεις, επιχειρήματα και συμπεράσματα με τα οποία το ESOTERICA δε συμφωνεί κατά ανάγκη. Κρίναμε ωστόσο ότι το εν λόγω άρθρο είναι στο σύνολό του εξαιρετικά ενδιαφέρον καθώς περιέχει μια αρκούντως εμπεριστατωμένη επιχειρηματολογία, γι' αυτό και επιλέξαμε να το παρουσιάσουμε. Συστήνεται δε στους κατέχοντες την αγγλική, να διαβάσουν και όλο το άρθρο στην αρχική του γλώσσα.


Μετάφραση - Απόδοση: Αμαλία Τσακίρη, για το ESOTERICA.gr
Πηγή: Esoterica.gr
 http://www.pathfinder.gr/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου