Ο Ωριγένης (ή Ωριγένης Αδαμάντιος, όπως ήταν το πλήρες όνομά του)
έζησε από το 185 μέχρι το 251 μ.Χ. περίπου και ήταν ένας από τους
πρώτους Πατέρες της Πρωτο-Ορθόδοξης Εκκλησίας και σημαντικότατος
απολογητής του Χριστιανισμού, τουλάχιστον μέχρι την Ε΄ Οικουμενική
Σύνοδο της Κων/πολης το 533 μ.Χ., οπότε και έπαψε να είναι βολικός για
το εκκλησιαστικό κατεστημένο και αφορίστηκε ως αιρετικός.
Ο Ωριγένης είναι άξιος αναφοράς σ’ αυτό το δοκίμιο μιας και ήταν από τους πρώτους που αναφέρονται στα γραφόμενα του Ιώσηπου για να στηρίξουν τα επιχειρήματά τους και από τους πρώτους που προσπάθησαν να παραχαράξουν πλαγίως τον Ιώσηπο για τον ίδιο σκοπό· για να στηρίξουν την ιστορικότητα και την αληθοφάνεια των ευαγγελικών περιγραφών.
Τα πρώτα δύο αποσπάσματα που ακολουθούν προέρχονται από το διάσημο έργο του “Κατά Κέλσον” που έγραψε για να υπεραμυνθεί του Χριστιανισμού από το έργο “Λόγος Αληθής” του Κέλσου (περισσότερο μπορείτε να διαβάσετε στο αντίστοιχο κεφάλαιο για τον Κέλσο)· το τελευταίο από το λιγότερο γνωστό του βιβλίο “Σχολιασμός Ευαγγελίου Ματθαίου” το οποίο σώζεται κατά το ήμισυ. Ας διαβάσουμε:
Ο Ωριγένης είναι άξιος αναφοράς σ’ αυτό το δοκίμιο μιας και ήταν από τους πρώτους που αναφέρονται στα γραφόμενα του Ιώσηπου για να στηρίξουν τα επιχειρήματά τους και από τους πρώτους που προσπάθησαν να παραχαράξουν πλαγίως τον Ιώσηπο για τον ίδιο σκοπό· για να στηρίξουν την ιστορικότητα και την αληθοφάνεια των ευαγγελικών περιγραφών.
Τα πρώτα δύο αποσπάσματα που ακολουθούν προέρχονται από το διάσημο έργο του “Κατά Κέλσον” που έγραψε για να υπεραμυνθεί του Χριστιανισμού από το έργο “Λόγος Αληθής” του Κέλσου (περισσότερο μπορείτε να διαβάσετε στο αντίστοιχο κεφάλαιο για τον Κέλσο)· το τελευταίο από το λιγότερο γνωστό του βιβλίο “Σχολιασμός Ευαγγελίου Ματθαίου” το οποίο σώζεται κατά το ήμισυ. Ας διαβάσουμε:
Ἐβουλόμην
δ’ ἄν Κέλσῳ, προσωποιήσαντι τὸν Ἰουδαῖον παραδεξάμενον πως Ἰωάννην ὡς
βαπτιστὴν βαπτίζοντα τὸν Ἰησοῦν, εἰπεῖν ὅτι τὸ Ἰωάννην γεγονέναι
βαπτιστήν, εἰς ἄφεσιν ἁμαρτημάτων βαπτίζοντα, ἀνέγραψε τις τῶν μετ’ οὐ
πολὺ τοῦ Ἰωάννου καὶ τοῦ Ἰησοῦ γεγενημένων. Ἐν γὰρ τῷ ὀκτωκαιδεκάτῷ τῆς
Ἰουδαϊκῆς ἀρχαιολογίας ὁ Ἰώσηπος μαρτυρεῖ τῷ Ἰωάννῃ ὡς βαπτιστῇ
γεγενημένῳ καὶ καθάρσιον τοῖς βαπτισαμένοις ἐπαγγελλομένῳ. Ὁ δ’
αὐτός, καίτοι γε ἀπιστῶν τῷ Ἰησοῦ ὡς Χριστῷ, ζητῶν τὴν αἰτίαν τῆς τῶν
Ἱεροσολύμων πτώσεως και τῆς τοῦ ναοῦ καθαιρέσεως, δέον αὐτὸν εἰπεῖν ὅτι ἡ
κατὰ τοῦ Ἰησοῦ ἐπιβουλή τούτων αἰτία γέγονε τῷ λαῷ, ἐπεὶ ἀπέκτειναν τὸν
προφητευόμενον Χριστόν· ὁ δὲ καὶ ὥσπερ ἄκων οὐ μακρὰν τῆς ἀληθείας
γενόμενός φησι ταῦτα συμβεβηκέναι τοῖς Ἰουδαίοις κατ’ ἐκδίκησιν Ἰακώβου
τοῦ δικαίου, ὅς ἦν ἀδελφὸς “Ἰησοῦ τοῦ λεγομένου Χριστοῦ”, ἐπειδήπερ
δικαιότατον αὐτὸν ὄντα ἀπέκτειναν. Τὸν δὲ Ἰάκωβον τοῦτον ὁ
Ἰησοῦ γνήσιος μαθητὴς Παῦλός φησιν ἑωρακέναι ὡς “ἀδελφὸν τοῦ κυρίου”. Οὐ
τοσοῦτον διὰ τὸ πρὸς αἵματος συγγενὲς ἢ τὴν κοινὴν τῶν ἀνατροφὴν ὅσον
διὰ τὸ ἦθος καὶ τὸν λόγον. Εἲπερ οὖν διὰ Ἰάκωβον λέγει
συμβεβηκέναι τοῖς Ἰουδαίοις τὰ κατὰ τὴν ἐρήμωσιν τῆς Ἱερουσαλὴμ, πῶς
οὐχὶ εὐλογώτερον διὰ Ἰησοῦν τὸν Χριστὸν τοῦτο φάσκειν γεγονέναι; Οὗ τῆς
θειότητος μάρτυρες αἱ τοσαῦται τῶν μεταβαλόντων ἀπὸ τῆς χύσεως τῶν κακῶν
ἐκκλησίαι καὶ ἠρτημένων τοῦ δημιουργοῦ καὶ πάντ’ άναφερόντων ἐπὶ τὴν
πρὸς ἐκεῖνον ἀρέσκειαν.Ωριγένη “Κατά Κέλσον”, Βιβλίο I, κεφ.47
Ωριγένη “Κατά Κέλσον”, Βιβλίο ΙI, κεφ.13
| Το πρώτο απόσπασμα είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον γιατί μας μεταφέρει μια
αλήθεια και μισό ψέμα. Είναι αλήθεια πως ο Ιώσηπος αναφέρεται στον
Ιωάννη το Βαπτιστή στην Ιουδαϊκή Αρχαιολογία. Για την ακρίβεια γράφει
μπόλικα λόγια και δείχνει να μην τον αντιπαθεί όπως τους ψευδομεσσίες
στους οποίους αναφέρεται.
“Ιουδαϊκή Αρχαιολογία”, XVIII, κεφ.5, 116-117
Αυτό ήταν η αλήθεια. Το μισό ψέμα επαναλαμβάνεται και στα τρία
αποσπάσματα. Ο Ιώσηπος όντως αναφέρεται σε κάποιον Ιάκωβο αδελφό Ιησού
σε ένα σημείο και μόνο, στο 20ο βιβλίο όπως λέει και ο Ωριγένης, (το
παρουσίασα στην προηγούμενη ενότητα),
αλλά αναφέρεται στον Ιάκωβο τον αδελφό του Ιησού του Δαμναίου. Επίσης
(και εξίσου σημαντικό) είναι πως ο Ιώσηπος ουδέποτε συνδέει τον θάνατο
του Ιακώβου αυτού με την καταστροφή της Ιερουσαλήμ. Είτε ο Ωριγένης
διαβάζει κάποιον παραχαραγμένο Ιώσηπο (ή του μετέφεραν λανθασμένα τα
περιεχόμενα του βιβλίου) ή παραχαράσσει ο ίδιος τον Ιώσηπο.Μπορούμε να είμαστε σίγουροι πάντως πως ο Ωριγένης δεν είναι ο πατέρας του παραχαραγμένου Testimonium Flavianum· δεν το αναφέρει καθόλου, παρόλο που βρίσκεται ουσιαστικά δυο σελίδες πίσω από το χωρίο για τον Ιωάννη τον Βαπτιστή! Ο Ευσέβιος παραμένει ο κύριος ύποπτος για την κατασκευή του Testimonium. Πάντως δείχνει ιδιαίτερα ενοχλημένος που ο Ιώσηπος δεν δέχεται τη θεϊκότητα του Ιησού, αλλά αποδέχεται την ηθική ανωτερότητα του Ιακώβου και του Ιωάννη του Βαπτιστή. Είτε όντως έχει παραπληροφορηθεί για το περιεχόμενο της “Ιουδαϊκής Αρχαιολογίας”, είτε το παίζει ανήξερος.http://blog.atheia.gr/ |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου